Gospodarka odpadami w 2022 roku, omówienie najnowszych oraz sygnalizacja planowanych zmian przepisów
- Omówienie najnowszych zmian w gospodarce odpadami wynikających z:
• ustawy z dnia 17 listopada 2021 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw -tzn. pakiet odpadowy, UC43, m.in. w zakresie:
– wprowadzenia przepisów o przejściu na gospodarkę o obiegu zamkniętym,
– wyłączenia z ustawy o odpadach niektórych substancji,
– zmiany i wprowadzenia nowych definicji, takich jak: bioodpady, gospodarowanie odpadami, odpady budowlane i rozbiórkowe, odpady komunalne, odpady żywności, odzysk materiałów, prace ziemne, recykling,
– konsekwencji wprowadzenia zmian definicji odpadów komunalnych dla obowiązku ewidencji odpadów, wpisu do rejestru Marszałka Województwa,
– zmian przepisów o produktach ubocznych oraz utracie statusu odpadów,
– kosztów gospodarowania odpadami,
– wprowadzenia do zezwolenia na przetwarzanie odpadów wymagań dla utraty statusu odpadów,
– wymagań dla odpadów budowlanych i rozbiórkowych,
– wprowadzenia nowych rozwiązań dotyczących zapobiegania powstawaniu odpadów – np. Krajowy program zapobieganiu powstawaniu odpadów jako część Krajowego planu gospodarki odpadami,
– wprowadzenia ogólnych wymagań dla systemów rozszerzonej odpowiedzialności producenta,
• ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o odpadach (Dz.U. z 2021 r. poz. 1648), m.in. w zakresie:
– wydłużenia terminu magazynowania odpadów,
– ograniczenia zakresu odpadów podlegających wizyjnemu systemowi monitoringu odpadów,
– zmiany przepisów o kontroli WIOŚ,
– zmiany odpowiedzialności z wykroczeń na administracyjne kary pieniężne m.in. w zakresie zlecania wykonywania obowiązku gospodarowania odpadami podmiotom, które nie uzyskały wymaganych decyzji lub wymaganego wpisu do rejestru,
• ustawy z dnia 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw, obejmujących m.in. możliwość wnoszenia odwołań i skarg do sądów administracyjnych przez organizacje ekologiczne oraz strony postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach od zezwoleń w zakresie gospodarki odpadami, poprzedzonych decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach wydaną w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa,
• rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 23 grudnia 2021 r. w sprawie określenia szczegółowych kryteriów stosowania warunków utraty statusu odpadów dla odpadów destruktu asfaltowego (Dz. U. poz. 2468) zmieniające rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 8 listopada 2021 r. w sprawie określenia szczegółowych kryteriów stosowania warunków utraty statusu odpadów dla odpadów destruktu asfaltowego.
- Podmioty obowiązane w gospodarce odpadami – wytwórca i posiadacz odpadów, sprzedawca odpadów, pośrednik w gospodarce odpadami
- Przetwarzanie odpadów – procesy odzysku i unieszkodliwiania odpadów, zbieranie odpadów
- Zasady magazynowania odpadów:
• wizyjny system monitoringu odpadów,
• organizacja magazynów odpadów, w tym znakowanie odpadów i miejsc magazynowania – rozporządzenie Ministra Klimatu z dnia 11 września 2020 r. określającego szczegółowe wymagania dla magazynowania odpadów,
• magazyn odpadów niebezpiecznych i innych niż niebezpieczne,
• czas magazynowania odpadów.
- Co jest a co nie jest odpadem – zakres zastosowania definicji odpadów
- Produkt uboczny oraz koniec fazy odpadu – kryteria wskazujące, kiedy odpad przestaje być odpadem
- Zasady odpowiedzialności administracyjnej za odpady, wynikające z ustawy o odpadach:
• podmioty uprawnione do przyjęcia odpadów od wytwórcy odpadów,
• zwolnienie się z odpowiedzialności administracyjnej za przekazane odpady,
• umowy dotyczące odpowiedzialności za odpady.
- Podstawowe wymagania w zakresie decyzji administracyjnych w zakresie gospodarki odpadami oraz zasad ich wydawania, w tym:
• dostosowanie decyzji w zakresie gospodarki odpadami do nowych wymagań, okresy przejściowe,
• podstawy prawne decyzji oraz zakres przedmiotowy decyzji,
• organy właściwe do wydania decyzji i opiniujące wydanie decyzji,
• wniosek o wydanie decyzji i treść decyzji,
• wymóg posiadania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach,
• możliwości odmowy wydania decyzji, również ze względu na wcześniejsze niewłaściwe gospodarowanie odpadami,
• cofnięcie i ograniczenia decyzji,
• uprzednia kontrola przed wydaniem zezwolenia na zbieranie i przetwarzanie odpadów,
• zabezpieczenie finansowe.
- Podstawowe zasady prowadzenia ewidencji odpadów oraz sprawozdawczości odpadowej
- Konsultacje, dyskusja
Praktyczna realizacja przepisów Ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz planowane zmiany prawa w tym zakresie
Część I
- Zastosowanie podstawowych definicji ustawowych – odpady opakowaniowe, import, wewnątrzwspólnotowe nabycie produktów w opakowaniach, wprowadzenie do obrotu itp.
- Opakowania – zakres wyrobów objętych definicją opakowania, klasyfikacja, wyjątki
- Torby na zakupy z tworzywa sztucznego, w tym m.in.:
• zakres toreb objętych redukcją,
• obowiązkowa opłata recyklingowa,
• wyłączenia,
• przekazanie opłaty do urzędu marszałkowskiego.
- Wymagania zasadnicze dla opakowań, w tym zasady określania zawartości metali ciężkich w opakowaniach
- Nowe oznakowanie opakowań – wymagania, wzory, oznakowania branżowe
- Przedsiębiorcy podlegający przepisom ustawy – wprowadzający produkty w opakowaniach i opakowania, produkcja na zlecenie, przedsiębiorcy dodający opakowania, przedsiębiorcy oraz pakujący produkty w opakowania w jednostkach handlowych
- Zwolnienia części przedsiębiorców z ustawowych obowiązków – pomoc de minimis, warunki uzyskania zwolnienia, ustawowe obowiązki niepodlegające zwolnieniu
- Określenie momentu wprowadzenia do obrotu – praktyczne zasady ustalania, które opakowania podlegają rozliczeniu jako wprowadzone do obrotu, bilansowanie wprowadzanych i wywożonych z kraju opakowań
- Obowiązki wytwórców, importerów oraz dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia produktów w opakowaniach oraz przedsiębiorców prowadzących jednostki handlowe, w tym m.in.:
• sposoby realizacji ustawowych obowiązków:
– samodzielna realizacja przepisów ustaw w praktyce,
– organizacja odzysku opakowań – zasady współpracy przedsiębiorcy z organizacją odzysku,
• wymagane poziomy recyklingu w zależności od wybranego sposobu realizacji ustawowych obowiązków oraz planowane zmiany w tym zakresie.
- Działanie organizacji odzysku opakowań, w tym rozliczanie odpadów opakowaniowych pochodzących z gospodarstw domowych
- Obowiązki prowadzących jednostki handlowe
- Rozliczanie opakowań wielomateriałowych oraz środków niebezpiecznych w opakowaniach – sposoby realizacji obowiązków:
• zakres opakowań spełniających definicję opakowania wielomateriałowego,
• zakres substancji i mieszanin niebezpiecznych traktowanych jako środki niebezpieczne,
• samodzielne zapewnienie recyklingu – tworzenie sieci zbierania odpadów opakowaniowych, w tym najczęstsze przypadki wyboru tego rozwiązania oraz ograniczenia jego zastosowania,
• porozumienia dobrowolne w zakresie opakowań wielomateriałowych oraz środków niebezpiecznych w opakowaniach – zasady tworzenia, cele, nadzór itp.,
• wymagane poziomy recyklingu w zależności od wyboru sposobu realizacji ustawowych obowiązków,
• odpowiedzialność za wykonane obowiązki.
- Możliwość utworzenia porozumienia dobrowolnego w zakresie opakowań wielokrotnego użytku, w tym możliwość tworzenia systemów kaucyjnych
- Dokumentacja potwierdzająca wykonanie recyklingu i nowe zasady jej wystawiania
- Obowiązek uwzględniania odpadów opakowaniowych pochodzących z gospodarstw domowych w uzyskanym poziomie odzysku i recyklingu
- Audyt przedsiębiorców prowadzących odzysk i recykling odpadów opakowaniowych – zakres podlegania audytowi oraz potencjalne konsekwencje jakie mogą wyniknąć z jego przeprowadzenia
- Publiczne kampanie edukacyjne:
• obowiązki przedsiębiorcy i organizacji odzysku,
• możliwe sposoby realizacji obowiązku prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych.
- Jednostkowe stawki opłat produktowych
- Sprawozdania o opakowaniach i odpadach opakowaniowych
Część II
- Zmiany w przepisach obowiązujące od 1 stycznia 2022 r.:
• nowe docelowe poziomy recyklingu,
• nowe zasady obliczaniauzyskanych poziomów recyklingu,
• zniesienie obowiązku odzysku odpadów opakowaniowych.
- Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi w zakresie ROP:
• odrębne rozliczanie opakowań przeznaczonych dla gospodarstw domowych oraz pozostałych,
• opłata opakowaniowa,
• współpraca wprowadzających z organizacjami odpowiedzialności producenta – wynagrodzenie dla organizacji oraz rozliczanie poziomu recyklingu,
• zasady prowadzenia działalności przez organizacje odpowiedzialności producenta,
• samodzielne wykonywanie ustawowych obowiązków,
• nowe zasady wystawiania dokumentów DPR,
• obowiązkowy udział recyklatu w opakowaniach.
Ustawa o bateriach i akumulatorach
- Najważniejsze definicje:
• bateria i akumulator, podział baterii i akumulatorów na kategorie,
• wprowadzenie do obrotu, wprowadzający baterie i akumulatory,
• pośrednik w wykonywaniu obowiązków.
- Wymagania dotyczące baterii i akumulatorów
- Obowiązki wprowadzającego baterie i akumulatory – sposoby realizacji ustawowych obowiązków
- Obowiązki w zakresie edukacji
- Instrumenty finansowe stymulujące osiąganie założonych celów – opłata depozytowa, opłata na edukację, opłata produktowa
Ustawa o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym
- Ustawowe definicje, w tym m.in.:
• sprzęt elektryczny i elektroniczny,
• wprowadzający sprzęt elektryczny i elektroniczny, producent,
• wprowadzenie do obrotu, udostępnianie na rynku.
- Zakres sprzętu podlegającego ustawie
- Rozliczanie przedsiębiorcy zagranicznego – autoryzowany przedstawiciel
- Zwolnienie niektórych przedsiębiorców z części obowiązków – pomoc de minimis, warunki uzyskania zwolnienia, ustawowe obowiązki niepodlegające zwolnieniu
- Poziomy zbierania – sposób obliczania poziomów
- Poziomy odzysku i recyklingu zużytego sprzętu
- Zasady współpracy przedsiębiorców z organizacjami odzysku – zwiększenie odpowiedzialności wprowadzającego
- Obowiązki nałożone na sprzedawców w zakresie zbierania zużytego sprzętu
- Audyt zewnętrzny organizacji odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz prowadzących zakłady przetwarzania – stan obecny oraz planowane zmiany
Konsultacje, dyskusja